¡MANDA HUEVOS!
Ene 14 2017

¡MANDA HUEVOS!
POR JOSÉ ANTONIO FIDALGO SÁNCHEZ, CRONISTA OFICIAL DE COLUNGA (ASTURIAS)

Plato de tortos, huevos fritos y pisto, elaborado por Restaurante Casa Telva, de Valdesoto (Siero-Asturias).
Plato de tortos, huevos fritos y pisto, elaborado por Restaurante Casa Telva, de Valdesoto (Siero-Asturias).

En más de una ocasión hemos comentado que UEBOS o HUEBOS (con hache o sin ella y con b) tenía antiguamente significado de «necesidad» o «cosa necesaria».

Si , por ejemplo, se solicitaba algo «por huebos» es porque realmente se necesitaba; y se decía «¡manda huebos!» era porque una desgracia exigía solución urgente.

El ¡manda huevos!, con uve, es expresión propia de quienes, en su prepotencia, ignoran la historia de nuestro lenguaje.- Por supuesto, hablo en general y sin ánimo de ofender a persona alguna.

Hoy, quizá por el aquel del «petite» (apetencia) del convaleciente, tuve el antojo de unos huevos fritos con tortos y pisto y para hacer boca se me ocurrió documentarme un poco al respecto.

¿Qué son los tortos?

En Colunga -bueno, yo siempre lo entendí así- distinguimos la TORTA del TORTU.

La torta, o rosca, es una masa de harina de maíz, más bien grande, delgada y circular, que cuece en la chapa de la cocina de carbón o, como se hacía antaño, sobre una «llábana» colocada en el recoldo del llar.

El TORTU, o «tortu de cazu» y también «tortu de sartén», consiste en una masa circular, delgada y pequeña, de harina de maíz que se fríe en aceite.

Puede espolvorearse con azúcar y sirve de dulcería para desayunos y meriendas.

¿Y qué los huevos fritos?

Dejémoslo como está y llamemos así a los «huevos estrellados», a los que hacemos siempre, pero, por favor, cuidando que tengan «puntilla» y que la yema no resulte cuajada por un exceso de fritura.

¿Y qué el pisto?

Derivado del latín «pinsum», «pinsitum» o «pistum», el pisto es algo que se tritura para extraerle el jugo, o se fríe o cuece.

¡Pues ya está!

Ya sabemos qué son los tortos, los huevos fritos y el pisto.

Hacerlos, ustedes saben muy bien cómo.

Yo, me limito a los versos de Ricardo de la Vega:

«¿Cómo se hacen los huevos con tomate?

Perdonadme si digo un disparate.

Se coge una sartén, se limpia bien,
y se llena de aceite la sartén.

Se pone la sartén en el fogón
encendido con leña o con carbón,
y sin usar procedimientos nuevos
se fríen los tomates y los huevos.

Lo primero los huevos, eso es;
y luego los tomates, o al revés;
primero los tomates, o si no,
las dos cosas a un tiempo y se acabó»

Para cuando tenga tiempo, humor e información contrastada, les comentaré una original disposición relativa al consumo de huevos dictada durante el II Año Triunfal (Guerra Civil 1936´1939). No lo van a creer.

¡¡BUEN PROVECHO!!

Add your Comment

Calendario

mayo 2025
L M X J V S D
 1234
567891011
12131415161718
19202122232425
262728293031  

Archivos

Elegir el mes
  • Elegir el mes
  • mayo 2025  (138)
  • abril 2025  (401)
  • marzo 2025  (444)
  • febrero 2025  (350)
  • enero 2025  (412)
  • diciembre 2024  (392)
  • noviembre 2024  (403)
  • octubre 2024  (413)
  • septiembre 2024  (274)
  • agosto 2024  (294)
  • julio 2024  (465)
  • junio 2024  (457)
  • mayo 2024  (481)
  • abril 2024  (433)
  • marzo 2024  (500)
  • febrero 2024  (400)
  • enero 2024  (463)
  • diciembre 2023  (474)
  • noviembre 2023  (463)
  • octubre 2023  (461)
  • septiembre 2023  (416)
  • agosto 2023  (420)
  • julio 2023  (410)
  • junio 2023  (433)
  • mayo 2023  (460)
  • abril 2023  (478)
  • marzo 2023  (476)
  • febrero 2023  (428)
  • enero 2023  (433)
  • diciembre 2022  (441)
  • noviembre 2022  (400)
  • octubre 2022  (404)
  • septiembre 2022  (421)
  • agosto 2022  (413)
  • julio 2022  (434)
  • junio 2022  (429)
  • mayo 2022  (436)
  • abril 2022  (451)
  • marzo 2022  (440)
  • febrero 2022  (402)
  • enero 2022  (402)
  • diciembre 2021  (406)
  • noviembre 2021  (402)
  • octubre 2021  (373)
  • septiembre 2021  (336)
  • agosto 2021  (318)
  • julio 2021  (307)
  • junio 2021  (292)
  • mayo 2021  (288)
  • abril 2021  (264)
  • marzo 2021  (274)
  • febrero 2021  (266)
  • enero 2021  (280)
  • diciembre 2020  (300)
  • noviembre 2020  (252)
  • octubre 2020  (281)
  • septiembre 2020  (264)
  • agosto 2020  (290)
  • julio 2020  (353)
  • junio 2020  (375)
  • mayo 2020  (428)
  • abril 2020  (389)
  • marzo 2020  (375)
  • febrero 2020  (399)
  • enero 2020  (386)
  • diciembre 2019  (393)
  • noviembre 2019  (472)
  • octubre 2019  (392)
  • septiembre 2019  (377)
  • agosto 2019  (374)
  • julio 2019  (451)
  • junio 2019  (427)
  • mayo 2019  (447)
  • abril 2019  (471)
  • marzo 2019  (634)
  • febrero 2019  (589)
  • enero 2019  (639)
  • diciembre 2018  (248)
  • noviembre 2018  (332)
  • octubre 2018  (334)
  • septiembre 2018  (200)
  • agosto 2018  (157)
  • julio 2018  (238)
  • junio 2018  (234)
  • mayo 2018  (208)
  • abril 2018  (262)
  • marzo 2018  (257)
  • febrero 2018  (228)
  • enero 2018  (333)
  • diciembre 2017  (265)
  • noviembre 2017  (309)
  • octubre 2017  (362)
  • septiembre 2017  (318)
  • agosto 2017  (253)
  • julio 2017  (270)
  • junio 2017  (338)
  • mayo 2017  (322)
  • abril 2017  (301)
  • marzo 2017  (355)
  • febrero 2017  (378)
  • enero 2017  (333)
  • diciembre 2016  (439)
  • noviembre 2016  (616)
  • octubre 2016  (417)
  • septiembre 2016  (283)
  • agosto 2016  (269)
  • julio 2016  (270)
  • junio 2016  (390)
  • mayo 2016  (420)
  • abril 2016  (398)
  • marzo 2016  (368)
  • febrero 2016  (385)
  • enero 2016  (367)
  • diciembre 2015  (396)
  • noviembre 2015  (328)
  • octubre 2015  (364)
  • septiembre 2015  (285)
  • agosto 2015  (260)
  • julio 2015  (281)
  • junio 2015  (293)
  • mayo 2015  (283)
  • abril 2015  (303)
  • marzo 2015  (347)
  • febrero 2015  (326)
  • enero 2015  (333)
  • diciembre 2014  (355)
  • noviembre 2014  (391)
  • octubre 2014  (380)
  • septiembre 2014  (226)
  • agosto 2014  (177)
  • julio 2014  (200)
  • junio 2014  (234)
  • mayo 2014  (281)
  • abril 2014  (299)
  • marzo 2014  (267)
  • febrero 2014  (284)
  • enero 2014  (244)
  • diciembre 2013  (209)
  • noviembre 2013  (246)
  • octubre 2013  (232)
  • septiembre 2013  (209)
  • agosto 2013  (180)
  • julio 2013  (219)
  • junio 2013  (107)
  • abril 2013  (1)
  • enero 2013  (1)
  • junio 2012  (1)
  • diciembre 2011  (1)
  • noviembre 2011  (4)
  • marzo 2010  (2)
  • febrero 2010  (1)
  • marzo 2008  (105)
  • febrero 2008  (67)
  • enero 2008  (68)
  • diciembre 2007  (48)
  • noviembre 2007  (27)
  • octubre 2007  (31)
  • septiembre 2007  (17)
  • agosto 2007  (22)
  • julio 2007  (8)
  • junio 2007  (5)
  • mayo 2007  (22)
  • abril 2007  (30)
  • marzo 2007  (14)

UN PORTAL QUE CONTINÚA ABIERTO A TODO EL MUNDO